Stand van het taal- en rekenonderwijs
Rekenen en taal zijn basisvakken, vindt de overheid, ook in het computertijdperk. Maar Nederlandse kinderen rekenen steeds slechter en het percentage dyslectici is te hoog.
Volgens Cihangir, een universitair geschoolde wiskundige, moet en kan iedereen de rekenkundige basisbewerkingen beheersen. Talent is daarvoor niet nodig, zegt hij. De wiskundeknobbel is een mythe. Met een uurtje oefenen per dag kan ieder kind binnen vier tot acht weken alle bewerkingen beheersen. Trainen vergroot de gelijkheid in het onderwijs.
Rekentoets
Sinds 2003 daalden de Nederlandse rekenprestaties in internationale vergelijkingen van de club van rijke landen OESO en van de International Association for the Evaluation of Educational Achievement (IEA). Leraren in het middelbaar onderwijs klagen over de gebrekkige rekenkennis van de leerlingen die net van de basisscholen komen. De Inspectie van het Onderwijs doet onderzoek naar wat ze ziet als de „neergaande trend” in reken- en wiskunde-onderwijs.
Om de prestaties te verbeteren, werd in 2014 een verplichte rekentoets ingevoerd voor alle eindexamenleerlingen vmbo, havo, vwo en mbo. Middelbare scholen stelden rekenleraren aan om de lesstof van de basisschool weer op te vijzelen.
Bij een aantal opgaven van de rekentoets mochten leerlingen de rekenmachine gebruiken, bij sommige opgaven niet. Veel leerlingen bleken het hoofdrekenen niet goed te beheersen, omdat ze de rekenmachine gewend waren. Op het vwo haalde de meerderheid de rekentoets wel, maar op het vmbo, de havo en het mbo niet. Daar werd besloten de toets niet te laten meetellen voor het eindexamen. Inmiddels heeft het kabinet besloten de toets ook niet meer voor het vwo-eindexamen te laten meetellen. Er wordt nagedacht over een betere toets.
Op het gebied van taal is geen sprake van een uitgesproken daling van de prestaties. Uit de vorig jaar uitgekomen internationale Pisatest bleek weliswaar dat het percentage laaggeletterde 15-jarige leerlingen in Nederland sinds 2003 is gestegen van 12 tot 18 procent, maar dat hangt volgens deskundigen ook samen met een andere wijze van toetsen. De vorige maand gepubliceerde Pirlstest, een internationale leestest, gaf aan dat Nederlandse basisschoolkinderen van tien jaar niet slechter zijn gaan lezen. Toch is Nederland gezakt op de internationale ranglijst, want andere landen zijn het beter gaan doen. Er is ongelijkheid in het Nederlandse onderwijs, maar in de meeste andere landen is die groter. Zwakke leerlingen doen het relatief goed, maar er zijn steeds minder toppresteerders.
Kleinere klassen, betere lezers
Er zijn verschillende factoren bekend die het niveau van taal en rekenen in de klas beïnvloeden.
De kennis van de leraar
Sinds 2008 zijn er meer toelatingseisen voor de pabo. Basisschoolleraren hadden vaak weinig kennis of waren niet goed in spellen en rekenen. Degenen die bepaalde vakken niet in het eindexamenpakket hadden, moeten daar nu een toets in doen om te worden toegelaten. Om het niveau verder te verhogen is de Radboud Universiteit Nijmegen begonnen met een academische opleiding tot basisschoolleraar.
De grootte van de klas
Met kleinere klassen is het makkelijker om meer aparte aandacht te geven aan leerlingen, te diversifiëren dus. In grote klassen krijgen zwakke leerlingen veel aandacht, sterke veel minder. Maar als er te weinig leraren zijn, zoals nu, kunnen klassen niet worden verkleind.
De lesmethode
Er zijn allerlei methoden waarvan wetenschappelijk bewezen is dat ze werken. Zo is het goed om de stof binnen een week nog eens te herhalen in de vorm van vragen of opgaven. En een leerling kan beter eerst uitleg krijgen voor hij wordt losgelaten op een nieuw probleem.
Samenstelling van de klas
Menging van kinderen uit kansarme en kansrijke milieus stimuleert maar tot op bepaalde hoogte. Volgens het recent uitgekomen internationale Pirls leesonderzoek 2016 halen scholen met meer dan 25 procent van de leerlingen uit een economisch achtergesteld gezin de laagste leesvaardigheidsscores.
Bron: nrc.nl